Çok Fazla Baharat Tüketmek Vücudu Nasıl Etkiliyor?
Çok fazla kızartma veya bajaratlı yiyecek tüketiyorsanız dikkat! Bu yedikleriniz ülsere neden olabiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Sedat Işık ülserin beslenme ile olan ilişkisini ve ülserle ilgili dikkat edilmesi gereken noktaları anlattı.
Ülser nedir?
Ülser, mide veya onikiparmak bağırsağın sindirim sıvıları ve mide asidi sebebiyle oluşan doku kaybına verilen isimdir. Bu durum mide asidine maruz kalınan yerlerden yaraların meydana gelmesiyle sonuçlanır. Çünkü asit giderek mide, yemek borusu ve onikiparmak bağırsakta aşınmalara yol açar, aşınmalar zamanla büyük ve derin yaralara sebep olur.
Ülser neden olur?
Ülser, mideyi koruyan kaplayan kalın mukus tabakasının zayıflaması sonucunda oluşur. Bu tabakanın zayıflamasında mukusun azalması ve asit miktarının artması etkilidir. Cinsiyet fark etmeksizin herkeste görülebilen ülser, daha çok stres ve duyguların yoğun yaşandığı dönemlerde ortaya çıkar. Bunların yanı sıra ülserin oluşmasında etkili olan faktörler;
- Bazı ilaçların uzun süre kullanılması,
- Radyasyon tedavisi,
- Sigara içmek,
- Uykusuzluk,
- Helicobacterpylori bakterisi,
- Genetik yatkınlık,
- Çok sık tüketilen kahve,
- Uzun süre aç kalmak,
- Aşırı tuz tüketimi,
- Yanlış ve dengesiz beslenme,
- Çevre kirliliğidir.
Ülserin belirtileri nelerdir?
Midede ülser adı verilen yaraların oluşmasıyla vücut çeşitli belirtilerle tanışır. En sık rastlanılan şikayetlerin başında karnın üst kısmında meydana gelen yanma ve ağrılar vardır. Şiddetli ağrıların yanı sıra;
- Şişkinlik,
- Gaz,
- Mide bulantısı,
- Kusma ile gelen rahatlama,
- İştahsızlık,
- Kilo kayıpları,
- Hazımsızlık,
- Yemekten sonra oluşan mide ağrıları da ülserin belirtileri arasında sayılır.
Birçok kişide ülser yukarıda belirtilen semptomlarla gözlemlenmez. Bu sebeple ülser ilerler ve çok ciddi kanamalara yol açabilir. Hatta delinmeler oluşabilir.
Ülser nasıl teşhis edilir?
Ülserin teşhis edilmesinde kullanılan en etkili yöntem endoskopik incelemedir. Bunun yanı sıra, baryumlu grafiler ve ülsere sebep olan H. Pylori bakterisinin olup olmadığını anlamak içinse çeşitli laboratuvar testleri uygulanabilir. Laboratuvar inceleme kapsamında nefes testi yapılır. Bunun için öncelikle hastaya ağızdan radyoaktif karbon içeren madde verilir ve hastanın torbaya üfleyerek nefesini vermesi istenir. Eğer söz edilen bakteri varsa hastadan alınan nefes numunesinde radyoaktif karbona rastlanır.
Ülser nasıl tedavi edilir?
Mide ülserinin ortaya çıkmasında birçok farklı etmen rol aldığından tedavi süreci bu nedenlere bağlı olarak şekillenir. Genel olarak ilaç ile tedavi yöntemleri ülser için çözümler sunsa da ileri vakalarda cerrahi işlemler de uygulanabilir. Eğer bakterilere bağlı olarak gelişen bir enfeksiyon söz konusu ise antibiyotikler ve mide asidini dengeleyen ilaçlar kullanılır. Antibiyotik ve baskılayıcı ilaçların etki etmediği durumlarda ise sit ve pepsin salgısını engellemek için bu salgıyı uyaran sinirin kesilmesidir. Kanamaların olduğu vakalarda ise gastroskopiesnasında endoskopik tedavi yaklaşımlarıtercih edilerek kanamanın durdurulması sağlanabilir.
Ülseri olan kişiler nelere dikkat etmeli?
- Öncelikle düzenli ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturulmalı,
- Günlük tuz tüketimi azaltılmalı,
- Sigara ve alkol bırakılmalı,
- Çay ve kahve tüketimi sınırlandırılmalı,
- Aşırı yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalı,
- Kızartmalar yerine ızgara ve haşlanmış besinler tercih edilmelidir.